Saturday, April 12, 2014

Կորտասարի մտքերից

Ցանկացած դատողություն սիրո մասին  կրկնությունն է հավերժ ու  կաղ դատողությունների:
Ի՞նչ իմաստ կա փնտրելու իմաստ մի բանում, որը ամենից շատ իռացիոնալն է, մի բանում, որ սիրտ ենք  անվանում:
Ինչպե՞ս կարող է ուղեղը  դատել սրտի ցանկությունը` տանել  արյուն-նավը ուղիղ դեպի ծանծաղուտ, որտեղ անկասկած խորտակվում է…
Կյանք ասվածը դոփդոփելն է մի շրջանակի մեջ, որի կենտրոնն ամենուր է, իսկ շրջագիծը՝ ոչ մի տեղ:
Մտքերն և Խոհեր                                                
Իսկ ո՞վ է իսկապես տիրապետում ինքն իրեն: Ու՞մն է հաջողվել վերադառնալ ինքն իրեն բացարձակ միայնությունից, մի այնպիսի մենությունից, ես դու չես կարող հույս դնել նույնիսկ ինքդ քեզ հետ շփվելու վրա, և ստիպված ես լինում խցկվել կինո, կամ հասարակաց տուն, կամ հյուր լինել ընկերների մոտ, կամ մի ինչ-որ ամենակարող մասնագիտության մեջ, երբեմն՝ էլ ամուսնության, որ գոնե ծայրահեղ դեպքում միայնակ լինես ուրիշների շրջապատում: Իսկ ի՞նչ է նշանակում ապրել այլ կերպ: Գուցե թե՝ անհեթեթորեն ապրել այն բանի համար, որպեսզի վերջ տաս անհեթեթությանը, մի այնպիսի անողոքությամբ հեռանաս ինքդ քեզնից, որ այդ՝ ինքդ քեզնից անջատումը ավարտվի մեկ ուրիշի հետ գրկախառնությամբ: Երբեմն ինձ թվում է, թե արյունելու աստիճան իրար մռութ տրորող մարդկանց միջև ավելի շատ փոխըմբռնում կա, քան նրանց միջև, ովքեր իրար են նայում այնպես, ասես նայում են կողքից: Այո, մենք հեշտությամբ ենք համբուրվում նրանց հետ, ովքեր մեզ չեն սիրում, քանի որ ինքներս էլ հազիվ թե մեզ սիրեինք
Բանաստեղծություններ
Աստվածները
Աստվածները քայլում են մեր աշխարհով`
գարշանքով բարձրացնելով փեշերն իրենց:
Կատուների քայքայվող դիակների կողքով,
տրորված որդերի կողքով,
նրանք անցնում են իրենց սանդալներով`
խոնավ` ժամանակի թքից:
Նրանք արդեն չեն ապրում երկինքներում`
տանջանքներից գահավիժած մեղավոր երկրի,
նրանք քայլում են` տանջված ծանր երազից
և ճահճային տիղմից,
կանգ են առնում,
հաշվում են իրենց մեռելներին,
շներին` դուրս գցած լեզուներով,
և զգուշորեն ու ագահաբար
նայում են դեպի անդունդը,
ուր կռվում են առնետները միմյանց հետ`
դրոշակների պատառների համար:

Մեկնակետ
Ո՛չ, դժվար է հավատալ, որ տասներկու տարի առաջ
ես բոլորեցի հիսունը:
Այդ ինչպե՞ս պատահեց, որ դեռևս
տասերկու տարի առա՜ջ
ես դարձա այդքան ծեր:
Իսկ շուտով կասեմ` տասներեք տարի առաջ
ես բոլորեցի հիսունը:
Ո՛չ, ո՛չ, անհնար է:
Երկինքը` կապույտ, ինչպես երբևէ,
Իսկ դու` հմայիչ, ինչպես երբևէ:
Իսկ, գուցե, ուղղակի,
ժամացու՞յցը ճիշտ չի աշխատում:
Լողում են սենյակում
ծխախոտի ծուխը և բույրը վիսկիի.
նրանք ուզում են
ինձ հետ լինելբայց ոչ,
չի կարելի հավատալ, որ տասներկու տարի առաջ
ես բոլորեցի երկու անգամ քսանհինգը:
Քո ձեռքը խաղում է իմ մազերի հետ,
ես գիտեմ` նա փորձում է ճերմակ մազեր գտնել:
Դե ինչ, մի տասը կլինի,
բայց փորձի՛ր գտնել դրանք:
Ես նորից սկսեցի կարդալ դասականներին,
որոնց մոռացել էի վաղուց:
Պետք է շտապել,
ո՛չ, հարցը մոտալուտ մահվան մեջ չէ,
ուղղակի շուտով ես կասեմ`
տասներեք տարի առաջ
ես բոլորեցի հիսունը
Եվ հետո կգա տասնչորսը,
և ես վախենում եմ,
ես վախենում եմ այդ թվից,
և եթե քեզ ճիշտն ասեմ,

ես վախենում եմ թվից` տասնչորս:

Տարեդարձից հետո
Ահա և բոլորը գնացին,
մնացին միայն կեղտոտ ափսեները,մոխրամանները,
և մենք՝ երկուսով,
ինչ հրաշալի է իմանալ,
որ դու
գիշերամուտին,
ինձ հետ մենակ ես մնացել,
դու չես հեռացել.
անկողինը բաց է,
և կրկին
ձգտում ենք իրար
և առավոտյան, նորից ծիծաղելով,
մենք արթնանում ենք միասին:

Իմ սիրած ստեղծագործությունը Կորտասարից

Եվ ահա մի թերթիկ ևս,
նրա վրա գրված է`
<<Դու միշտ էլ իմ հայելին ես եղել>>,այսինքն`
որպեսզի ինձ տեսնեի, ես պետք է նայեի քեզ:
Եվ նորից մի պատառիկ`
Մենք դանդաղում ենք չսիրել,
մարմինները դանդաղում են դուրս պրծնել
սավաններից և գգվանքներից,
Բայց մեզնից յուրաքանչյուրը, առավոտյան,
նայելով հայելուն,
տեսնում է ինքն իրեն միայն,
չի նայում շուրջը,
չի նկատում մերկությունը մյուսի,
և ես չեմ սիրում քեզ, սիրելիս:

No comments:

Post a Comment